Шежірем сыр шертсе

Автор ?улет шежіресін 2 ?лкен б?лімге б?ліп жаз?ан. Бірінші б?лімде кіріспе, жеті ата ж?не ?аза?тар, ?аза? ханды?ы мен ж?здер сия?ты шежіре, н?сіліміз бен шы??ан тегіміз, мемлекеттілігіміз жайлы жалпы ма?л?мат беретін м?селелерді ?оз?айды. Жеті ата та?ырыбын ?оз?а?анда бір?атар зерттеушілерімізді? осы м?селе ж?нінде т?йген ой-пікірлерін орта?а салады. Оларды? ішінде Д.?онаев, С.М??анов сия?ты хал?ымызды? білгір, парасатты ?лдары да бар. ?ай ел, ?ай халы?ты? тарихы жайлы с?з ?оз?амайы?, оны? алтын ?азы? ар?ауы, аттап ?туге, айтпай кетуге болмайтын та?ырыбы ? ?ашанда оны? ныспы, атауы емес пе. Сонды?тан автор шежіресін оны к?п шежірешілер жеткізе айта алмай келе жат?ан шы?у тегімізді? сонау бастау к?зі – ?ар?а тамыр ?аза?ымны? «?аза?» деген атауы мен оны? шы?у тарихымен ?штастыра жазады. ?аза?тар да бір т?нде туып, бір к?нде «?аза?» аталма?анды?ын, оларды? да ?зге ?лттар мен халы?тар сия?ты мы?жылды? тарихы бар ел екендігін тілге тиек етеді. Елбасымызды? ?аза?стан хал?ына жаса?ан кейінгі жолдау с?здерінде елімізді текке "м??гілік ел" деп атама?анды?ын, орайы келсе оны «?аза? елі» деп атау м?селесін де к?тергенін с?з етеді. С?йтіп ?аза? этнониміні? шы?у тарихына, "?аза?тар кімдер, ?айдан шы??ан?" деген сали?алы сауал?а 2 тарауда ?алымдарды? ке?ес д?уірінде к?кейтесті бола алмай, ша? бас?ан с?релерде ?алып ?ой?ан е?бектерінен ?зінділер келтіреді. С?йтіп б?л деректер ?аза?тарды? тарих аренасына шы?у жайын ?рі ?арай 5–6 ?асырлар?а ?арай жылжыта т?сетіндігін ??гімелейді. ?аза? ханды?ыны? ??рылуы мен оны? негізін ?ала?ан Керей мен Ж?нібек хандар?а ?атысты фактілерді к?пшілік білетін жала? деректер негізінде емес, белгілі ?алымдарды? жан-жа?ты айтыл?ан пікірлеріне с?йене отырып, оны? тарихи ал?ы шарттары мен ?леуметтік ?ыр-сырларын, ішкі психологиялы? жай-жапсарларын ашып к?рсетуге тырысады. М?ны шежіресіні? 3 тарауында береді. Ж?з м?селесі мен оны? ??рамдары, ?алыптасу барысы жайлы, онда?ы ру-тайпалар та?балары ха?ында жаз?анда да осы ?а?иданы ?станады. Б?л турасында "Ж?здер ?ашан, ?айдан шы??ан?" деген 4 тарауды? бас жа?ында баяндап ?теді. Осы ретте ?лы, Орта, Кіші ж?з аталары мен оларды? ??рамына кірмейтін, біра? хал?ымызды? ??рамдас б?ліктері болып табылатын ?зге рулы? топтар туралы да 5, 6, 7 тарауларда ?ыс?аша болса да ма?л?маттар беріп кетеді. ?улетіні? бастау к?зі бол?анды?тан Кіші ж?зді? ?лім?лы бірлестігіне ке?ірек то?талып, кейбір авторлар оны онда?ы Алты ата ?лім атауымен ?лі к?нге дейін жиі шатастырып жазып ж?ргендіктен, 8–9 тарауларда б?л м?селені? жігін ашып, тігісін жазып, д?рыс т?сіндіріп жазып беруге тырысады. Сонымен ?атар кіші ж?зді? ?аракесек бірлестігіне ?арайтын ш?мекей-сары?ас?а шежірелерінде б?рындары айтылы ?ойма?ан "Шу ха?ан" тарихы сия?ты кейбір ты? м?селелерді? басын ?оз?ап, ашып жазу?а ниеттенеді. М?нда б.з.б. ?мір с?рген Шу ха?ан мен екі м?йізі ?ара?айдай ?лемні? жарты б?лігін жаулап алушы ?йгілі Ескендір З?л?арнайын арасында?ы жоры? ?имылдары баяндалады. Ш?мекейді? атышулы к?не ??н тайпаларыны? ?рпа?ы екендігін д?лелдейтін, оны? та?басы шекіліп салын?ан археологиялы? артефактілер, сосын Шу ?зеніні? атауына байланысты жазыл?ан тарихи а?параттар жайлы ты? ма?л?маттар береді. С?йтіп б?ларды? б?рі ш?мекей тарихын ?ріге, к?не замандар?а ысырып тастайтынды?ына ?стамды д?лелдер келтіреді. Ма?л?маттарын М.Х. Дулати, М.?аш?ари, М.Тынышпаев, ?лкей Мар??лан сынды ??лама, к?не араб, ?ытай жазбаларын зерделеген б?гінгі та?да?ы отанды? ?зге де белгілі, танымал ?алымдар е?бектерінен ал?ан деректерімен шыншыл жазу?а тырысады. Сонымен шежіресіні? 1 б?лімін аты мен тарихы к?п шежірелерден белгілі, отан ?ор?ау жолында жо??ар со?ыстарына ?атыс?ан бабалары Келменбет батыр жайлы жазыл?ан дастан, а?ыздар мен одан тарайтын ?рпа?тар кестесімен ая?тайды. Ал шежірені? 2 б?лімі осы Келменбет батырдан бастау алып, тарайтын ата-бабалары мен оны? ?зі білетін б?гінгі ?рпа?тарына туралы жазыл?ан тарихи естелік-эсселер, т?рлі т?сті фотоматериалдармен ашылады. СССР журналистер ода?ыны?, ?аза?стан журналистер ода?ыны? м?шесі Тажис Мы?жасар.